The Smalcald Articles: Tertia Pars - Articulus Sextus
I’ve finished the Smalcald Articles: A Latin Reader, my yearly Book of Concord reader,, and I will be posting every Monday a section from it. You can find the whole series here. If you like this sort of work, please consider become a paid subscriber, buying a book or simply leaving a positive review for a book on Amazon.
VI. Articulus Sextus
De Sacramento Altaris
De sacramento altaris sentimus[1] panem et vinum in coena esse verum corpus et sanguinem Christi, et non tantum dari et sumi a piis, sed etiam ab impiis Christianis.
Et non tantum unam speciem esse dandam.[2] Non enim indigemus doxosophia ista, quae nos doceat[3] sub una specie tantum esse quantum sub utraque, sicut sophistae et Concilium Constantiense docent. Etsi enim verum esse forte possit, quod[4] sub una tantum sit quantum sub utraque, tamen una species non est tota ordinatio et institutio per Christum facta, tradita et mandata. Imprimis vero damnamus et exsecramur in nomine Domini omnes eos, qui non tantum utramque speciem omittunt, verum etiam tyrannice eam prohibent, damnant et blasphemant ut haeresin[5] et ita se ipsos supra et contra Christum, Dominum et Deum nostrum, extollunt opponentes et praeponentes se Christo etc.
De transsubstantiatione subtilitatem sophisticam nihil curamus, qua fingunt[6] panem et vinum relinquere et amittere naturalem suam substantiam, et tantum speciem et colorem panis et non verum panem remanere. Optime enim cum Sacra Scriptura congruit, quod[7] panis adsit et maneat, sicut Paulus ipse nominat [1 Cor. 10, 16]: Panis, quem frangimus. Et [1 Cor. 11, 28]: Ita edat de pane.
[1] Introduces an indirect statement
[2] The passive periphrastic in the infinitive functions as the main verb in an indirect statement which depends upon the previous sentimus
[3] Introduces an indirect statement
[4] A quod substantive clause
[5] The accusative singular
[6] Introduces an indirect statement
[7] A quod substantive clause
Vocabulary
Blasphemō, āre, āvī, ātus- to blaspheme
Coena, ae, f.- Supper
Color, coloris, m.- color
Congruo, ere, congrui- to be suited to; agree
Doxosophia, ae, f.- the appearance of wisdom
Edō, ere, edi, esus- to consume, devour
Exsecror, ari, exsecratus sum- to curse; detest
Extollo, ere- to extol; raise
Frango, ere, fregi, fractus- to break, shatter
Imprimis (adv.)- first, in the first place, chiefly
Ordinatiō, ordinatiōnis, f.- ordinance, decree; ordination
Panis, is, m.- bread
Sophisticus, a, um- sophistical
Subtilitas, subtilitatis, f.- subtlety; fineness of logical/detail; slenderness/exactness/acuteness; sharpness
Transsubstantiatio, transsubstantiationis, f.- transusbstantiation
Tyrannice (adv.)- tyrannically
Vinum, i, n.- wine